Teknolojinin hızlı gelişimi ve dijitalleşmenin yaşamın her alanına nüfuz etmesiyle birlikte, ödeme yöntemleri de çeşitlenmiş ve farklı kullanıcı ihtiyaçlarına hitap eden çeşitli kart türleri hayatımıza girmiştir. Anonim kartlar ve kişiselleştirilmiş kartlar, bu yeni finansal araçların önde gelen iki örneğidir. Bu yazımızda, anonim ve kişiselleştirilmiş kartlara dair hukuki bilgiler ve bu kartların sunduğu avantajlar ele alınacaktır.
Anonim Kart Nedir?
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından 01.12.2021 tarihli ve 31676 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Ödeme Hizmeti Sağlayıcıları Hakkında Yönetmeliğin” (“Yönetmelik”) üçüncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinde anonim ön ödemeli araç tanımına yer verilmiştir.
Bu tanıma göre; herhangi bir şekilde ödeme hesabına bağlı olmayan, kimlik tespiti veya doğrulaması yapılmamış, 09.04.2008 tarihli ve 26842 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Mali Suçları Araştırma Kurulu Genel Tebliği (Sıra No: 5)’nin 2.2.9 uncu maddesinin birinci paragrafında ve 2.2.11 inci maddesinin birinci paragrafında belirtilen parasal sınırlar dahilinde kalan (Aynı yıl içinde nakit çekim tutarı bin TL’yi,Tek kullanımlık olup tekrar yükleme yapılması mümkün olmayanlarda yüklü para tutarı / elektronik olarak saklanan fon tutarı iki bin yedi yüz elli TL’yi, Yeniden yükleme yapılabilen ve toplam yükleme limiti bir ay içinde iki bin yedi yüz elli TL’yi ve her halükarda bakiyesi iki bin yedi yüz elli TL’yi aşmayan), önceden ödeme ya da yükleme yapılması suretiyle kullanılabilir hale gelen, tekrar yükleme yapılma imkanı bulunan veya bulunmayan şekilde ihraç edilebilen araçlar anonim ön ödemeli araç olarak değerlendirilir.
Bir anonim ön ödemeli araç türü olan anonim kartlar; kullanıcılara kişisel bilgilerini paylaşmadan harcama yapma imkanı sunmaktadır. Anonim kartlar bu sayede kullanıcıların gizliliğini sağlarken kolay kullanımı ile kullanıcıların marketler, mağazalar veya internet üzerinden kolayca alışveriş yapabilmesini sağlar, kullanıcıların karta yükledikleri tutar kadar harcama yapabilmeleri sayesinde ise harcama kontrolü sağlar.
Bu gibi avantajları nedeniyle anonim kartlar genellikle hediye vermek, çocuklara harçlık vermek veya kimlik bilgilerini gizli tutarak alışveriş yapmak isteyen kişiler tarafından sıkça tercih edilir. Ayrıca, toplu ulaşım kartları, oyun sitelerinden satın alım için kullanılan anonim ön ödeme kartları ve çalışanlara sağlanan anonim yemek kartları da örnek verilebilir.
Kişiselleştirilmiş Kart Nedir?
30.4.2021 tarihli ve 31470 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Mali Suçları Araştırma Kurulu Genel Tebliği (Sıra No: 19) hükümleri gereği ödeme hizmeti sağlayan finansal kuruluşların ödeme hizmetlerinden yararlanmak isteyen müşteriler hakkında müşteri profili oluşturulması amacıyla risk değerlendirmesi yapması zorunlu olup, müşteri ile yükümlü arasında süregelen iş ilişkilerinde kimlik bilgilerinin güncel tutulması gerekmektedir. Ayrıca, Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine Dair Tedbirler Hakkında Yönetmelik hükümleri gereği finansal kuruluşların yasadışı faaliyetlerin önlenmesi ve finansal sistem güvenliğinin sağlanmasına katkıda bulunulması gibi bir takım yükümlülükleri de bulunmaktadır.
Bu çerçevede, finansal kuruluşlar ödeme hizmetlerinden yararlanmak isteyen müşterilerine kart sahibinin adres bilgisi, T.C. Kimlik numarası veya vergi kimlik numarası ile eşleştirilen ve bu bilgilere özgülenerek müşterinin kimlik doğrulamasının yapıldığı ve genellikle banka kartları, kredi kartları, kimlik kartları ve erişim kartları olarak kullanılabilen kişiselleştirilmiş kartlar ile hizmet vermektedir.
Kişiselleştirilmiş kartlar ile müşterilerinin ihtiyaçlarına uygun özel indirimler, puanlar, dijital cüzdanlar ve mobil bankacılık uygulamalarıyla avantajlar sağlayan finansal kuruluşlar hem müşterilerine kişisel hizmet sunmakta hem de finansal işlemlerin güvenliğini sağlamaktadır.
Sonuç olarak, anonim kartlar ve kişiselleştirilmiş kartlar, kullanıcıların farklı ihtiyaçlarına ve tercihlerine hitap eden iki önemli finansal araçtır. Anonim kartlar, kişisel bilgilerin gizliliğini koruyarak güvenli ve kontrol edilebilir bir harcama yöntemi sunarken, kişiselleştirilmiş kartlar ise yüksek güvenlik ve izlenebilirlik sağlayarak finansal işlemlerde daha fazla koruma sağlamaktadır. Hukuki düzenlemeler, her iki kart türü için de belirli sınırlar ve yükümlülükler getirerek, finansal sistemin güvenliğini ve yasadışı faaliyetlerin önlenmesini amaçlamaktadır. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası ve Mali Suçları Araştırma Kurulu gibi otoritelerin belirlediği mevzuatlar, hem kullanıcıların hem de finansal kuruluşların haklarını koruma ve güvenli bir finansal ortam oluşturma açısından büyük önem taşımaktadır. Bu nedenle, kullanıcıların kart seçiminde kendi ihtiyaç ve güvenlik beklentilerini dikkate alarak bilinçli kararlar vermeleri, finansal işlemlerinin güvenli ve sorunsuz bir şekilde gerçekleştirilmesine katkı sağlayacaktır.
Kaynakça
- 01.12. 2021 tarihli ve 31676 sayılı Resmi Gazete
- Ödeme Hizmeti Sağlayıcıları Hakkında Yönetmelik
- 09.4.2008 tarihli ve 26842 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Mali Suçları Araştırma Kurulu Genel Tebliği (Sıra No: 5)
- 30.04.2021 tarihli ve 31470 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Mali Suçları Araştırma Kurulu Genel Tebliği (Sıra No: 19)
- Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine Dair Tedbirler Hakkında Yönetmelik
- Masak Tarafından Hazırlanan Finansal Kuruluşlar İçin Müşterinin Tanınmasına İlişkin Esaslar
- Terörün Finansmanına Yönelik Şüpheli İşlemlerin Bildirimi Genel Tebliği
- MASAK Mevzuatı Kapsamında KYC (Know Your Customer-Müşterini Tanı) Nedir?
Turkish