Mali Suçları Araştırma Kurulu tarafından Mali Eylem Görev Gücünün (FATF – Financial Action Task Force) Tavsiyeleri doğrultusunda suç gelirlerinin aklanmasının ve terörizmin finansmanının önlenmesi ile kayıt dışı ekonomiyle mücadele edilmesi amacıyla müşterinin tanınması kapsamındaki tedbirlere ilişkin Mali Suçları Araştırma Kurulu Genel Tebliği Taslağı (Sıra No: 30) oluşturulmuştur.İlgili Tebliğ 01/01/2026 tarihinde yürürlüğe girecektir.
Tebliğde Düzenleme Altına Alınan Hükümler
- Müşteri İşlemlerine İlişkin Alınacak Sıkılaştırılmış Tedbirler
Finansal kuruluşlar, müşterilerinin nakit işlemlerini dikkatle izlemek zorundadır.
Şayet bir işlem:
- Olağandışı büyüklükte veya sıklıkta ise,
- Müşterinin profiliyle uyumsuz görünüyorsa,
- Hukuki veya ekonomik gerekçesi açık değilse,
finansal kuruluşlar bu işlemlere özel dikkat göstermek,işlemin niteliği hakkında bilgi toplamak ve bu bilgilerle ilgili kayıtları 8. maddeye göre saklamakla yükümlüdür.
- Bankalar ile ödeme ve elektronik para kuruluşları, elektronik transfer işlemleri ve havalelerde müşteriye işlemin mahiyetinin beyanı için en sık kullanılan işlem türlerini seçenek olarak sunmakla yükümlüdür. Ancak elektronik transfer işlemleri ve havalelerde, işlemin mahiyetinin beyanı için sunulacak seçeneklerde Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasınca elektronik transferler için belirlenen başlıklar haricinde asgari olarak; gayrimenkul alım ödemesi, motorlu taşıt alım ödemesi, borç verme/borç ödeme, hediye/bağış/yardım, vergi/resim/harç ödemesi, tazminat/sigorta ödemesi, avukatlık/danışmanlık/müşavirlik ödemesi, sağlık ödemesi, kripto/dijital varlık, şans oyunları/bahis ödemesi, eğlence/sosyal medya ödemesi başlıklarının yer alması zorunludur.
Müşteriye sunulan seçenekler arasında işlemin mahiyetine ilişkin somut bilgi içermeyen, genel mahiyette “diğer” veya “bireysel ödeme” gibi başka seçeneklerin olması ve bunların müşteri tarafından seçilmesi durumunda, işlemin mahiyetine ilişkin olarak en az 20 karakter uzunluğunda işlem açıklaması temin edilir.
- Finansal kuruluşlar, 200.000 TL ile 2.000.000 TL arasındaki nakit işlemlerde, işlemin neden yapıldığını belirlemek için müşteriye en sık kullanılan işlem türlerini seçenek olarak sunmak zorundadır.Eğer müşteri “diğer” veya “bireysel ödeme” gibi genel bir seçeneği seçerse, işlemin neyle ilgili olduğunu açıklayan en az 20 karakterlik bir açıklama almakla yükümlüdür.
- Finansal kuruluşlar, 2.000.001 TL ile 20.000.000 TL arasındaki nakit işlemlerde, müşterinin işlemin nedenini açıkça belirtmesi için Nakit İşlem Beyan Formu’nu (Ek-1) doldurmasını sağlamak zorundadır.Eğer müşteri bu formda “diğer” veya “bireysel ödeme” gibi genel bir seçenek işaretler ise, işlemin amacıyla ilgili en az 20 karakterlik bir açıklama da alınması gerekir.
- Finansal kuruluşlar, işlem tutarı ya da birbiriyle bağlantılı birden fazla işlemin toplam tutarı 20.000.000 TL’yi aşan nakit işlemlerde Nakit İşlem Beyan Formunun, detaylı bir açıklama içerecek şekilde ve ilgili dayanakları eklenmek suretiyle doldurulmasını sağlamakla yükümlüdür.
- Nakit İşlem Beyan Formu’nun doldurulmasını gerektiren işlemlerde, müşteri veya müşteri adına işlemi yapan kişinin onayı, formda yer alan tüm bilgileri içerecek şekilde işlem dekontu üzerine alınacak imza ya da internet/mobil bankacılık, SMS OTP, dijital link veya telefon bankacılığı aracılığıyla sağlanabilir. Ancak işlemin niteliği gereği yazılı belge temininin mümkün olmadığı durumlarda, formun müşteri ya da müşteri adına işlemi yapan kişi tarafından doldurulması ve işlemin mahiyetine ilişkin en az 50 karakter uzunluğunda açıklama yapılması zorunludur.
- Mahiyeti açıkça bilinen işlemler (örneğin fatura ödemeleri, kredi kartı borcu ödemeleri, POS cihazı üzerinden gerçekleşen hak ediş ödemeleri, Kuyumcu Altın Değerleme Sistemi işlemleri gibi) için yapılan elektronik transfer, havale ve nakit işlemlerde, müşteriden ayrıca beyan alınmasına gerek olmayıp, bu işlemler için otomatik kayıt oluşturulması yeterlidir.
- Sıkılaştırılmış Tedbirlerin Uygulanmayacağı İşlemler
Aşağıdaki işlemler için Nakit İşlem Beyan Formu doldurulması zorunlu değildir:
- Aynı finansal kuruluş içerisindeki müşterinin kendi hesapları arasında yapılan işlemler,
- Müşterinin kamu kurum veya kuruluşu olduğu işlemler,
- Bankaların kendi aralarında ve müşterinin banka olduğu işlemler,
- Muhabir bankacılık kapsamında gerçekleştirilen işlemler,
- ATM’lerden yapılan ve tekil ya da birbiriyle bağlantılı işlemlerin toplam tutarı Tedbirler Yönetmeliği’nin 5. maddesinin 1. fıkrasının (c) bendinde belirtilen limiti aşmayan elektronik transfer ve havaleler,
- ATM’lerden yapılan ve işlem tutarı ya da bağlantılı işlemlerin toplamı 200.000 TL’yi aşmayan nakit işlemler.
- ATM’lerden yapılan ve işlem tutarı ya da birbiriyle bağlantılı birden fazla işlemin toplam tutarı ikiyüzbin TL’nı tutarı aşmayan nakit işlemler
Turkish