16.01.2025 tarih ve 32784 sayılı Resmi Gazetede Türkiye’de Yerleşik ve Faaliyet İznini Haiz Kartlı Sistem Kuruluşlarınca Çıkarılan Kartların Kullanımı Konulu 2025/1 Sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesi yayımlanmıştır.
Genelgenin düzenlenme amacı olarak, Ülkemiz kaynaklarının milli ekonomi içerisinde kalması, ekonomik risklerin asgariye indirilmesi ve ekonomik güvenliğin idamesi olarak belirlenmiştir.
Genelgenin kapsamına bakıldığında, tüm kamu kurum ve kuruluşları tarafından aşağıda başlıklar halinde belirteceğimiz alanlarda Türkiye’de yerleşik ve faaliyet iznini haiz kartlı sistem kuruluşları tarafından verilen yetkiye istinaden kart çıkaran kuruluşlarca çıkarılan kartların önceliklendirilerek kullanılmasının esas olduğu görülmektedir.
Genelgeye göre Türkiye’de yerleşik ve faaliyet iznini haiz kartlı sistemleri önceliklendirerek kullanılmasını sağlamadan kimler sorumludur?
- 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanununa ekli (I), (II), (III) ve (IV) sayılı cetveller kapsamındaki kamu idareleri ve bu idarelere bağlı, ilgili ve ilişkili kamu kurum ve kuruluşları,
- il özel idareleri, belediyeler ve bunların bağlı kuruluşları ile kurdukları birlik, müessese ve işletmeler,
- 8/6/1984 tarihli ve 233 sayılı Kamu İktisadi Teşebbüsleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnameye tabi kamu iktisadi teşebbüsleri ile bunların doğrudan veya dolaylı olarak tek başına veya birlikte ya da ayrı ayrı sermayesinin yarısından fazlasına sahip oldukları her çeşit kuruluş, müessese, birlik, işletme ve şirketler,
- Özelleştirme kapsam ve programına alınmış hisselerinin yarısından fazlası kamuya ait olan özel hukuk hükümlerine tabi kuruluşlar, fonlar, döner sermayeler
- Diğer tüm kamu kurum ve kuruluşları yer almaktadır.
Belirtilen bu kamu kurum ve kuruluşları ile kamu ilişkili kuruluşların, Türkiye’de yerleşik ve faaliyet iznini haiz kartlı sistem kuruluşları tarafından verilen yetkiye istinaden kart çıkaran kuruluşlarca çıkarılan kartların kullanım alanları,
- Personele yapılacak özlük ödemeleri,
- Emekli aylıkları,
- Avans suretiyle kartlara yapılan ön ödemeler,
- Sosyal yardım ödemeleri,
- Öğrencilere yapılacak burs ve kredi ödemeleri,
- Çiftçi, esnaf, vb. meslek gruplarına yapılacak destek ve teşvik ödemeleri,
- Toplu taşıma, yemek, kimlik ve öğrenci kartları gibi kartlara yapılan ödemeler,
- Yukarıda sayılmamakla beraber banka protokollerine konu olan ve hak sahiplerine yapılan ödemeler olarak belirlenmiştir.
Sayılan alanlar dışında kartlı sistem kullanımı ile ilgili olarak da, kart çıkarmaya yetkili kuruluşlar ile kartlı sistem projelerinde de Türkiye’de yerleşik ve faaliyet iznini haiz kartlı sistem kuruluşlarını tercih etmelerinin esas ve öncelikli olduğu belirlenmiştir.
Ayrıca, kamu sermayeli bankalar tarafından verilecek ya da yenilenecek banka kartı, ön ödemeli kart ve kredi kartları bakımından (kamu ödemelerine ilişkin olmasa dahi), kişiler tarafından aksi talep edilmedikçe, 5464 sayılı Kanun uyarınca Türkiye’de yerleşik ve faaliyet iznini haiz kartlı sistem kuruluşlarının altyapılarının kullanılmasına öncelik tanınacaktır.
Genelgede düzenlenen tercihe esas alınması ve önceliklendirme uygulaması ne zaman uygulanacaktır?
Kartların kullanımına ilişkin önceliklendirme ve tercihe esas almada uygulanma zamanı olarak bir tarih belirlenmemiş olup ancak banka protokollerinin ilk kez yapılması veya yenilenmesinde ödemenin yapılacağı gerçek veya tüzel kişiye verilecek ya da yenilenecek banka kartı ve buna bağlı olarak verilebilecek ya da yenilenecek kredi kartı ile ön ödemeli kartlarda bu esasa bağlı olunacağı düzenlenmiştir.
Kartların kullanımı ile ilgili olarak genelgede bu önceliklendirme ve tercihe esas alma konusunda kullanıcılar bakımından bir tercih hakkı da sunulmuştur. Buna göre kullanıcılar, aksi yönde bir talepte bulunur ise bu durumda Türkiye’de temsilcilik yöntemi ile faaliyet gösteren kartlı sistem kuruluşlarınca verilen yetkiye istinaden kart çıkaran kuruluşların kartlarının kullanılması mümkün olacaktır.
SONUÇ
Türkiye’de Yerleşik ve Faaliyet İznini Haiz Kartlı Sistem Kuruluşlarınca Çıkarılan Kartların Kullanımı Konulu 2025/1 Sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesi ile, ülkemiz kaynaklarının milli ekonomi içerisinde kalması, ekonomik risklerin asgariye indirilmesi ve ekonomik güvenliğin idamesi amacıyla düzenlenmiş olup, tüm kamu kurum ve kuruluşlarının bu kapsamda önceliklendirmesi ve kullanıma esas alması gerekliliği düzenlenmiştir.
Bu kapsamda genelgede belirtilen Türkiye’de yerleşik ve faaliyet iznine sahip Kartlı Sistem Kuruluşu, Bankalararası Kart Merkezi tarafından 2015 yılında kurulan, 31 Mart 2016 yılında faaliyet iznini alan Türkiye’nin ilk ve tek yerli ödeme sistemi TROY(Türkiye’nin Ödeme Yöntemi)’dur. Bu çerçevede genelge ile tüm kamu kurum ve kuruluşlarının kart kullanımı, kartlı sistemleri ve kamu bankalarının banka kartı, ön ödemeli kartları ve kredi kartları bakımından TROY kart ve kartlı sistemleri kullanımına öncelik tanınacaktır.
Burada kullanıcılar gerçek veya tüzel kişiler, talepte bulunmadığı sürece TROY kart ve kartlı sistem altyapısı kullanılacaktır. Zira, genelgede bu husus “kişilerin aksi talebi olmadığı takdirde” ifadesi ile özel olarak ve net bir şekilde belirtilmiştir.
Genelge ile ekonomik gerekçeler ile birlikte Milli ödeme sisteminin kullanımını yaygınlaştırmak amacıyla kamu kurum ve kuruluşlarında TROY ve kurulabilecek benzeri sistemlerin kullanımı öncelikli tercih haline getirilmiştir.
Turkish