Giriş
04 Haziran 2025 Tarihli ve 32920 Sayılı Resmî Gazete 1. Mükerrerde yayımlanarak yürürlüğe giren 10.Yargı Paketi; Anayasa Mahkemesinin iptal kararları neticesinde yapılan bir takım kanuni değişikler ile cezaların miktarı ve infazı bakımından değişiklikler içermektedir.
Değişikliğe Gidilen Kanunlar
- 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu
- 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun
- 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu
- 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu
- 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununu
- 5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun
- 1512 sayılı Noterlik Kanunu
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununu
Yapılan değişiklik ile; adli yargıda kanun yoluna başvuruda parasal sınırın, dava tarihine göre belirleneceği düzenleme altına alınmıştır.
- İstinaf ve temyiz başvurusu yapılırken,
- Duruşmalı kanun yolu talep edilirken,
- Islah artırımı yapılırken,
hukuki işlemin yapıldığı ya da davanın açıldığı tarihteki parasal sınır esas alınacaktır.
| Eski Hali | Yeni Hali |
| Parasal sınırların artırılması EK MADDE 1 …… (2) ikinci fıkra (2) 200 üncü ve 201 inci maddelerdeki parasal sınırların uygulanmasında hukuki işlemin yapıldığı, 341 inci, 362 nci ve 369 uncu maddelerdeki parasal sınırların uygulanmasında hükmün verildiği tarihteki miktar esas alınır. (3) üçüncü fıkra (3) (Ek:7/11/2024-7531/22 md.) İstinaf ve temyiz kanun yoluna başvuruda esas alınan parasal sınırda yeniden değerleme nedeniyle meydana gelen artış, bölge adliye mahkemesinin kaldırma veya Yargıtayın bozma kararları üzerine yeniden verilen kararlar hakkında uygulanmaz, ilk karar tarihinde geçerli olan parasal sınırlar esas alınır. | Parasal sınırların artırılması EK MADDE 1 …… (2) ikinci fıkra (2) 200 üncü ve 201 inci maddelerdeki parasal sınırların uygulanmasında hukuki işlemin yapıldığı, 341 inci, 362 nci ve 369 uncu maddelerdeki parasal sınırların uygulanmasında davanın açıldığı tarihteki miktar esas alınır |
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununu
Yapılan değişiklik ile; idari yargı kanun yoluna başvuruda parasal sınır, dava tarihine göre belirlenecektir. Ayrıca, ıslah yapılan uyuşmazlıklarda da kanun yollarına başvurulabilecek kararların belirlenmesinde de davanın açıldığı tarihteki parasal sınırların esas alınacağı düzenlenmiştir.
| Eski Hali | Yeni Hali |
| Parasal sınırların artırılması EK MADDE 1 …… (2) ikinci fıkra 2. 17 nci madde uyarınca duruşma yapılmasının zorunlu olduğu davaların belirlenmesinde davanın açıldığı; 45 inci ve 46 ncı maddeler uyarınca istinaf veya temyiz yoluna başvurulabilecek kararların belirlenmesinde ise ilk derece mahkemesi veya bölge idare mahkemesince nihai kararın verildiği tarihteki parasal sınır esas alınır. Ancak nihai karar tarihinden sonra parasal sınırlarda meydana gelen artış, bölge idare mahkemesinin kaldırma veya Danıştayın bozma kararı üzerine yeniden bakılan davalarda uygulanmaz | Parasal sınırların artırılması EK MADDE 1 …… (2) ikinci fıkra “2. 17 nci madde uyarınca duruşma yapılmasının zorunlu olduğu davalar ile 45 inci ve 46 ncı maddeler uyarınca istinaf veya temyiz yoluna başvurulabilecek kararların belirlenmesinde davan ınaçıldığı tarihteki parasal sınır esas alınır.” |
2004 sayılı İcra ve İflas Kanununu
Yapılan değişiklikle birlikte, icra usulünde kanun yoluna başvurmak için öngörülen parasal sınırın hükmün verildiği tarihteki miktara göre hesaplanması hükmü değiştirilmiş ve artık; kanun yoluna başvuruda parasal sınırın, davanın açıldığı veya şikâyet başvurusunun yapıldığı tarihe göre esas alınacağı kabul edilmiştir. Islahla miktar artırımı yapılan hallerde de davanın açıldığı tarihteki parasal sınırlar esas alınacağı düzenleme altına alınmıştır.
| Eski Hali | Yeni Hali |
| EK MADDE 1 …… (2) ikinci fıkra (Değişik fıkra:20/2/2019-7165/2 md.) 363 ve 364 üncü maddelerdeki parasal sınırların uygulanmasında hükmün verildiği, tarihteki miktar esas alınır. (3) Üçüncü fıkra (Ek fıkra:7/11/2024-7531/2 md.) İstinaf ve temyiz kanun yoluna başvuruda esas alınan parasal sınırda yeniden değerleme nedeniyle meydana gelen artış, bölge adliye mahkemesinin kaldırma veya Yargıtayın bozma kararları üzerine yeniden verilen kararlar hakkında uygulanmaz, ilk karar tarihinde geçerli olan parasal sınırlar esas alınır. | EK MADDE 1 …… (2) ikinci fıkra (Değişik fıkra:20/2/2019-7165/2 md.) 363 ve 364 üncü maddelerdeki parasal sınırların uygulanmasında davanın açıldığı veya şikâyet başvurusunun yapıldığı tarihteki miktar esas alınır. |
5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun
Yapılan değişiklik ile Kanunun 27. maddesi uyarınca; milletlerarası özel hukuk ilişkilerine uygulanacak hukuk taraflarca seçilebilecektir.
- Bu kapsamda iş sözleşmeleri, tarafların sözleşmeyle belirledikleri hukuka tabidir.
- Değişiklikle uygulanacak hukukun sözleşmeyle belirlendiği iş sözleşmelerine de işçiye avantaj sağlayan ve iş sözleşmesiyle daha sıkı ilişkili bir hukukun uygulanmasına olanak tanımaktadır.
| Eski Hali | Yeni Hali |
| İş sözleşmeleri MADDE 27 …… (1) birinci fıkra 1) İş sözleşmeleri, işçinin mutad işyeri hukukunun emredici hükümleri uyarınca sahip olacağı asgarî koruma saklı kalmak kaydıyla, tarafların seçtikleri hukuka tâbidir (4) dördüncü fıkra (4) Ancak hâlin bütün şartlarına göre iş sözleşmesiyle daha sıkı ilişkili bir hukukun bulunması hâlinde sözleşmeye ikinci ve üçüncü fıkra hükümleri yerine bu hukuk uygulanabilir. | İş sözleşmeleri MADDE 27 …… (1) birinci fıkra (1) iş sözleşmeleri, işçinin mutad işyeri hukukunun emredici hükümleri uyarınca sahip olacağı asgarî koruma saklı kalmak üzere, tarafların sözleşmeyle belirledikleri hukuka tâbidir (4) dördüncü fıkra (4) Ancak hâlin bütün şartlarına göre işin yapıldığı yer hukukunun işin yapıldığı sırada uygulanmak zorunda olan hükümleri hariç olmak üzere, iş sözleşmesiyle daha sıkı ilişkili bir hukukun bulunması hâlinde sözleşmeye birinci, ikinci ve üçüncü fıkra hükümleri yerine bu hukuk uygulanabilir. |
5237 sayılı Türk Ceza Kanunu
Türk Ceza Kanununun 35.maddesinde yapılan değişiklik ile; teşebbüs aşamasında kalan suça verilecek cezalar artırılmış ve ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası yerine verilecek ceza 13-20 yıldan 14-21 yıla çıkarılmıştır. Müebbet hapis cezası yerine verilecek ceza ise 9-15 yıldan 10-18 yıla çıkarılmıştır.
Türk Ceza Kanununun 86. maddesinde yapılan değişiklik ile; kasten yaralama suçunun basit ve hafif haline verilecek ceza sınırı arttırılmıştır. Bu kapsamda, kasten basit yaralamada alt sınır, 1 yıldan 1 yıl 6 aya,kasten hafif yaralama suçunun cezası 4 ay -1 yıldan 6 ay – 1 yıl 6 aya kasten hafif yaralamanın kadına işlenmesi halinde verilecek alt sınır ise 6 aydan 9 aya çıkartılmıştır.
Türk Ceza Kanununun 87. maddesinde yapılan değişiklik ile; neticesi sebebiyle ağırlaşmış yaralama suçunun nitelikli hallerinin cezası arttırılmış ve bu kapsamda; yüzde sabit iz, bitkisel hayata girme halinde bir yıl daha arttırılması,ölüm halinde ise iki yıl daha artırılacağı düzenleme altına alınmıştır.
Türk Ceza Kanununun 106. maddesinde yapılan değişiklik ile; malvarlığına yönelik tehdit suçuna düzenlemeyle bir kişiyi malvarlığı itibariyle büyük bir zarara uğratacağından veya sair bir kötülük edeceğinden bahisle tehdit eden faile verilecek hapis cezasının alt sınırı 1 aydan 2 aya çıkarılmıştır. Maddenin ikinci fıkrasında yapılan değişiklikle ise , tehdit suçunun nitelikli hallerinin işlenmesi halinde failin alacağı hapis cezasının üst sınırı artırılmaktadır. Nitelikli tehdit suçunun (silahla vb.) üst sınırı, 5 yıldan 7 yıla çıkarılmıştır.
Türk Ceza Kanununu 179. maddesinde yapılan değişiklik ile; trafik güvenliğini tehlikeye sokma suçunun cezası arttırılmıştır. İlgili hükmün ikinci fıkrasında yer alan “Kara, deniz, hava veya demiryolu ulaşım araçlarını kişilerin hayat, sağlık veya malvarlığı açısından tehlikeli olabilecek şekilde sevk ve idare eden kişi” alt sınırı 3 aydan 4 aya çıkarılmıştır. üçüncü fıkrada yer alan “yukarıdaki fıkra hükmüne göre cezalandırılır.” ibaresi “altı aydan iki yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.” şeklinde değiştirilmiştir.
5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun
Yapılan değişiklik ile birlikte Kanunun 105/A maddesi uyarınca; “her hükümlünün en az 5 gün ceza infaz kurumunda geçirmesi gerekmektedir; ayrıca cezanın en az onda birini ceza infaz kurumunda geçirmiş olması gerekmektedir”. Bu düzenleme ile denetimli serbestliğin koşulunu zorlaştırmıştır.
Yapılan değişiklik ile birlikte Kanunun 108. maddesi uyarınca; “ikinci tekerrürden hükümlü olanların koşullu salıvermeden yararlanılması sağlanmıştır.”
Yapılan değişiklik ile birlikte Kanunun 110. maddesi uyarınca; özel infaz usullerinden koşullu salıverme ile birlikte denetimli serbestliğin de uygulanabileceği düzenleme altına alınmıştır.
- Hapis cezasının hafta sonu ya da gece ceza kurumunda çektirilmesi halinde; kasten işlenen suçlarda 1 yıl 6 ay hapis cezasını 3 yıla; taksirle işlenen suçlarda 3 yıl hapis cezasını 5 yıla çıkarmaktadır. Hafta sonu hapiste çekilen ceza için ise, hükümlünün özel durumuna göre hafta içi de hapiste çekilebilecektir.
- Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına mahkûm olanlar hariç olmak üzere hapis cezasına mahkûm olan veya adli para cezası infaz sürecinde hapis cezasına çevrilen hükümlüler de bundan yararlanabilecektir.
- Özel infaz usullerinde koşullu salıvermeyle birlikte denetimli serbestlik de uygulanabilecektir.
- Denetimli serbestlik koşullarına aykırı davrandığı için açık ceza infaz kurumuna gönderilenlere özel infaz rejimi de uygulanmayacaktır.
Yapılan değişiklik ile birlikte Kanunun Geçici 11. maddesi uyarınca; denetimli serbestlikten yararlanmak için en az 5 gün infaz kurumunda kalma şartı, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önceki suçlarda uygulanmayacaktır.
1512 sayılı Noterlik Kanununu
Yapılan değişiklikle birlikte, Kanunun 125. maddesi uyarınca; noterlere sıfat ve görevlerinin gereklerine uymayan hal ve hareketlerin tespiti halinde disiplin cezaları verileceği düzenleme altına alınmıştır. Bu kapsamda; uyarma, kınama, para cezası, geçici olarak işten çıkarma ve meslekten çıkarma şeklinde disiplin cezaları öngörülmüştür.
Yapılan değişiklikle birlikte, Kanunu 126. maddesi uyarınca; noterlerin sıfat ve görevlerinin gereklerine uymayan hâl ve hareketlerde bulunduğunun tespit edilmesi üzerine, durumun niteliğine ve eylemin ağırlık derecesine göre 126. ı maddede yazılı disiplinsizlik eylemleri ve disiplin cezaları kapsamında noterlere ceza verileceği hüküm altına alınmıştır.
Yapılan değişiklikle birlikte, Kanunun 127. maddesi uyarınca; Noterler için bir üst veya alt derece disiplin cezası uygulanabilecek hâller ile disiplin soruşturmasında uygulanacak zamanaşımı süreleri belirlenmiştir. Maddeyle, 1512 sayılı Kanunun 127. maddesi değiştirilmiş olup yapılan düzenleme uyarınca, hakkında herhangi bir disiplin cezası verilen noterin bu cezanın kesinleşme tarihinden itibaren beş yıl içinde disiplin cezası verilmesini gerektiren yeni bir fiil işlemesi hâlinde, bu fiil için Kanunda öngörülen disiplin cezasının bir derece ağır olanı uygulanacağı düzenleme altına alınmıştır. İlk defa disiplin cezası verilmesini gerektiren bir fiil işleyen ve geçmiş hizmetleri sırasında çalışmaları olumlu olan notere, meslekten çıkarma cezasını gerektiren durumlar hariç olmak üzere, verilecek disiplin cezasından bir derece hafif olanı uygulanabileceği düzenlenmiştir.
Yapılan değişiklikle birlikte, Kanunun 157. maddesi uyarınca; Noterlik Kanununun 125. ve 126. maddelerine uyum sağlamak için Kanunun 157. maddesi yürürlükten kaldırılmıştır.
Daha önce “Yasaklara aykırı harekette bulunma” başlıklı 157. madde ile noterlere bazı yasaklara uymamaları halinde idari para cezası verileceği düzenleme altına alınmıştı ancak aynı tür eylemler mevcut durumda 126. madde kapsamında para cezası ile suç olarak düzenlendiğinden, ayrıca daha ağır suçları da kapsayacak şekilde yeni düzenleme yapılmış olduğundan aynı fiiller için iki ayrı ceza (mükerrerlik) oluşmaması için 157. madde kanundan çıkarılmıştır.
İlgili Kanun Değişiklikleri Kapsamındaki Önemli Başlıklar
01.06.2025 tarihinde TBMM Adalet Komisyonunda kabul edilen ve kamuoyunda 10. Yargı Paketi olarak anılan “7550 Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” ile , birçok kanunda önemli değişiklikler getirmiştir.
Ana değişiklik başlıkları:
- İkinci kez mükerrirlere koşullu salıverilme, denetimli serbestlik ve açık cezaevi imkanı getirilmiştir.
- Yapılan değişiklikle birlikte, usul kanunlarında; kanun yoluna başvuruda parasal sınırın, davanın açıldığı veya şikâyet başvurusunun yapıldığı tarihe göre esas alınacağı kabul edilmiştir.
- Her hükümlünün en az 5 gün ceza infaz kurumunda geçirmesi gerektiği düzenleme altına alınmıştır. Hükümlülerin belirli bir süre Ceza İnfaz Kurumunda kalması sağlanarak ceza hukukunda caydırıcılığın arttırılması amaçlanmaktadır.
- Ağır hastalık ve engellilik nedeniyle konutta infaz usulünün kapsamı ise genişletilmektedir.
Yürürlük Tarihi
İşbu “7550 Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ve Açık Ceza İnfaz Kurumlarına Ayrılma Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” değişiklikleri 04 Haziran 2025 Tarihli ve 32920 Sayılı Resmî Gazete 1. Mükerrer yayınlanması ile birlikte yürürlüğe girmiştir.
Turkish