1- GİZLİLİK SÖZLEŞMESİ TANIM
Gizlilik sözleşmesi; taraflar arasında önceden ana hatları ile belirlenen ve ileride sınırları değiştirilebilecek olan ‘İŞ’ ile ilgili yapılacak görüşmeler, çalışmalar ve tarafların birbirlerine sağladıkları/sağlayacakları hizmetler sırasında açıklayacakları bilgilerin gizli tutulması hususunda ilgililerin onayı olmaksızın üçüncü kişilere açıklanmasının engellenmesini temin ederek bu bilgilerin korunmasını sağlayan özel hukuk sözleşmesidir. Türk Hukuku kanunlarında “Gizlilik Sözleşmesi” adı altında özel bir düzenleme bulunmamakla birlikte; gizlilik sözleşmelerinin temel dayanağını 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun sözleşmeye ilişkin düzenlemeleri oluşturmaktadır.
2- KİŞİSEL VERİLERİN KORUNMASI KANUNU (KVKK) KAPSAMINDA GİZLİLİK SÖZLEŞMESİ
Gizlilik Sözleşmelerinde önemli kriterlerden biri de kişisel verilerin korunması ve işlenmesi olup gizlilik sözleşmelerinin KVKK ile uyumlu olarak hazırlanması gerekir. 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunun 2. maddesinde Kanunun kapsamı belirtilmiştir. Bu maddeye göre Kanun, kişisel verileri işlenen gerçek kişiler ile bu verileri tamamen veya kısmen otomatik olan ya da herhangi bir veri kayıt sisteminin parçası olmak kaydıyla otomatik olmayan yollarla işleyen gerçek ve tüzel kişiler hakkında uygulanacaktır. Gizlilik sözleşmelerinin KVKK ile uyumlu olarak hazırlanması büyük bir önem taşımaktadır. Gizlilik sözleşmesi, KVKK’nın öngördüğü açık rıza ilkesini, bilgilendirme yükümlülüğü ve veri işleme şartları gibi gereklilikleri içermelidir. Gizlilik sözleşmesinin, KVKK’ya uygun şekilde hazırlanması, veri sahiplerinin haklarını koruma açısından ve gizlilik sözleşmesinin amacını yerine getirmesi açısından oldukça önemlidir.
Taraflar arasında imzalanan gizlilik sözleşmesinde, taraflar arasındaki sözleşmenin veyahut işin sona ermesi halinde sözleşmede belirtilen gizlilik ve gizli bilgiyi kullanmama mecburiyetleri ile kişisel verilerin korunması yükümlülüklerinin süresiz olarak yürürlükte kalmaya devam edeceği kararlaştırılabilmektedir.
İşletmeler tarafından kişisel verilerin saklanması konusunda hukuki gereklilikler nedeniyle dışarıdan bir hizmet temin edilmesi halinde, kişisel verilerin hukuka uygun olarak aktarıldığı diğer işletmeler ile imzalanan gizlilik sözleşmelerine, kişisel verilerin aktarıldığı kişilerin, verilerinin korunması için gerekli tedbirleri alacağına ve kendi işletmelerinin de bu önlemlere uyulmasını sağlanacağına ilişkin düzenlemelere yer verilmektedir.
3- GİZLİLİK SÖZLEŞMESİNİN İHLALİ
Gizlilik sözleşmesinin ihlali, tarafların sözleşme kapsamında belirledikleri yükümlülükleri yerine getirmemesi durumunda ortaya çıkmaktadır. Bu ihlaller; kişisel verilerin izinsiz erişime açılması, paylaşılması veya yanlış kullanılması, veri güvenliğinin sağlanamaması, verilerin güvenliğini sağlamakla yükümlü tarafın gerekli tedbirleri almaması gibi durumlarda ortaya çıkmaktadır. Bu gibi ihlal durumlarında cezai yaptırım olarak zarar gören taraf diğer taraftan tazminat talep edebilir, KVKK hükümlerine göre idari para cezaları uygulanabilir.
Taraflar, karşılıklı olarak imzaladıkları gizlilik sözleşmesi ile diğer tarafın önceden yazılı onayı olmaksızın sözleşme uyarınca temin edilen gizli bilgileri, yasaların zorunlu kıldığı durumlar hariç, herhangi bir şekilde paylaşmamayı, ifşa etmemeyi, hiçbir kimseye veya kuruluşa ilan etmemeyi, halka açıklamamayı, basın bültenine konu etmemeyi, reklam konusu yapmamayı kabul ve taahhüt edebileceklerini kararlaştırabilirler.
Taraflardan herhangi biri diğer tarafın gizli bilgilerinin izinsiz bir şekilde ifşa edilmesine neden olursa, bu durumu diğer tarafa derhal ve yazılı olarak rapor edeceği kararlaştırılabilir. İfşa eden taraf, ifşasına neden olduğu gizli bilgi ile ilgili olarak üçüncü şahıslara karşı açılacak davalarda diğer taraf ile işbirliğinde bulunması, yargılamanın seyri açısından önemli olacaktır. Taraflar, gizli bilgilerin izinsiz bir şekilde ifşa edilmesinin, kullanılmasının veya elden çıkarılmasının, gizli bilgi sahibi taraf açısından, telafisi olanaksız zarara, iş kaybına ve önemli hasara yol açacağını kararlaştırabilirler. Yine taraflar birbirlerinden aldıkları ve/veya karşı taraf için topladıkları ve müştereken sorumlu oldukları kişisel verilerin işlenmesine ilişkin tüm faaliyetlerinin her zaman yürürlükte bulunan mevzuata uygun olacağına yönelik düzenlemeye yapmakta serbesttir. Taraflar, işbu maddeye uyulmaması halinde, karşı taraf veya üçüncü kişiler nezdinde doğabilecek zararlardan sorumlu olduğunu, üçüncü kişilere verilen zararlar neticesinde karşı tarafın ödemekle yükümlü olduğu her türlü tazminat bedellerin kendisine rücu edilebileceğini kabul edecekleri bir maddeye sözleşmede yer vererek,sözleşmenin ihlali durumunda doğacak zararlar önüne geçebileceklerdir.
4- SONUÇ
Gizlilik sözleşmesi, ticari ve kişisel bilgilerin korunması için önemli bir hukuki araç olup, ticari sırların korunması, kişisel verilerin güvenliği, rekabet yasakları, hukuki sorumluluklar ve yasal uyuşmazlıkların çözümü gibi konularda önemli düzenlemeler içermektedir. Gizlilik sözleşmeleri, işletmelerin ve bireylerin hukuki güvenliğini sağlamaktadır. 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu oldukça önemli bir rol oynamakta olup, bu yasal düzenleme, verilerin korunması ve işlenmesi süreçlerinde uyulması gereken temel gereklilikleri belirlemektedir.
Sonuç olarak gizlilik sözleşmesinin hukuka uygun doğru ve dikkatli bir şekilde hazırlanması, tarafların menfaatlerini koruyacak ve olası zararları önleyecektir. Bu kapsamda gizlilik sözleşmeleri, kişisel verilerin toplanması, işlenmesi, saklanması ve paylaşılması süreçlerinde, KVKK ile uyumlu olmalıdır. Bu sayede, bireylerin kişisel verilerinin güvenliği sağlanırken, veri sahiplerinin hakları korunacak ve veri işleyen tarafların, karşılaşabilecekleri yasal riskleri asgari seviyeye düşürmeye yardımcı olacaktır.
5- KAYNAKÇA
- Fikret Eren, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 25. Baskı, Yetkin Yay., Ankara 2020, s.222 vd.
- Erdoğan, Mehmet Selim. Marmara Universitesi (Turkey) ProQuest Dissertations & Theses, 2021. 29442832.
- The Role Of Human Resources And Information Technologies Departments In Protection Of Personal Data In Business: Case Studies From Different Sector
- https://hukukvebilisim.org/gizlilik-sozlesmelerinde-nda-dikkat-edilmesi-gereken-husu slar/
- 6698-Sayili-Kisisel-Verilerin-Korunmasi-Kanununun-Amaci-ve-Kapsami
Av. Gülbin GÜZELER
Turkish