- Giriş
25 Aralık 2024 Tarihli ve 32763 Sayılı Resmî Gazete’de Suç Gelirlerinin Aklanması ve Terörizmin Finansmanının Önlenmesi ile ilgili mevzuatlarda çeşitli değişiklikler yapılmıştır. İlgili değişiklikler genel olarak kimlik tespit yöntemleri,kripto varlık hizmet sağlayıcıları ve risk yönetimine ilişkindir.
Bu yazımızda, aşağıda verilen mevzuatlarda yapılan değişiklikler ödeme ve elektronik kuruluşları ile ilgili düzenlemeler esas alınarak incelenmiştir.
Değişiklik yapılan Mevzuatlar
- Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine Dair Tedbirler Hakkında Yönetmelik
- Aklama Suçu İncelemesi Hakkında Yönetmelik
- Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığı Elektronik Tebligat Sistemine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik
- Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine İlişkin Yükümlülüklere Uyum Programı Hakkında Yönetmelik
- Mali Suçları Araştırma Kurulu Genel Tebliği (Sıra No: 5)
- Mali Suçları Araştırma Kurulu Genel Tebliği (Sıra No: 19)
- Mali Suçları Araştırma Kurulu Genel Tebliği (Sıra No: 19)
Mali Suçları Araştırma Kurulu Genel Tebliğinde (Sıra No:19) yapılan değişiklikler şu şekildedir;
- Mali Suçları Araştırma Kurulu Genel Tebliği (Sıra No: 19)’nin 4/A maddesi değiştirilmiştir.
Eski Hali | Değişiklik Yapılmış Hali |
Gerçek kişilerde uzaktan kimlik tespitine ilişkin genel esaslar MADDE 4/A …… (3) İkinci fıkra kapsamında asgari olarak; a) Kimlik belgesi yakın alan iletişimi kullanılarak doğrulanır. Bu suretle doğrulanamaması halinde kimlik belgesinde yer alan güvenlik unsurlarının şekil ve içerik bakımından doğrulanması sağlanır. | Gerçek kişilerde uzaktan kimlik tespitine ilişkin genel esaslar MADDE 4/A …… (3) İkinci fıkra kapsamında asgari olarak; a) Kimlik belgesi yakın alan iletişimi kullanılarak doğrulanır. Bu suretle doğrulanamaması halinde kimlik belgesinde yer alan güvenlik unsurlarından en az dört adedinin şekil ve içerik bakımından doğrulanması sağlanır. |
- İlgili tebliğe kripto varlık sağlayıcılar için kimlik tespitine ilişkin olarak gizlilik tabanlı kripto varlıkların alım satımına veya saklanmasına aracılık eden kripto varlık hizmet sağlayıcıların, uzaktan kimlik tespiti yapamayacağı ayrıca sürekli iş ilişkisi tesisinde ilk finansal hareket dahil olmak üzere kripto varlık hizmet sağlayıcı nezdinde para yatırma ve çekme işlemlerinin müşterinin kimlik bilgileri ile uyumlu bir banka veya kredi kartı hesabı aracılığıyla yapılması zorunluluğu ve müşterilerden alınan bilgilerin NVİ üzerinden doğrulanması gerektiği eklenmiştir.
- Mali Suçları Araştırma Kurulu Genel Tebliği (Sıra No: 5)
Mali Suçları Araştırma Kurulu Genel Tebliğinde (Sıra No:5) yapılan değişiklikler şu şekildedir;
- Ön ödemeli kartlarda kimlik tespiti yapılmadan yapılabilecek işlemler kısıtlanmıştır.
Eski Hali | Değişiklik Yapılmış Hali (Bu hükmün yürürlük tarihi: 25.01.2025) |
2.2.9. Ön Ödemeli Kartlara İlişkin İşlemler Üzerindeki numara bazında hesap takibi yapılan, isimsiz, önceden ödeme ya da yükleme yapılması suretiyle kullanılabilir hale gelen ve yüklenen bakiye kadar kullanıma izin verilen ön ödemeli kartlarla ilgili işlemlerde yükümlüler; -Aynı yıl içinde nakit çekim tutarı bin TL’yi, – Tek kullanımlık olup tekrar yükleme yapılması mümkün olmayanlarda yüklü para tutarı iki bin yedi yüz elli TL’yi, – Yeniden yükleme yapılabilen ve toplam yükleme limiti bir ay içinde iki bin yedi yüz elli TL’yi ve her halükarda bakiyesi iki bin yedi yüz elli TL’yi aşmayan , fon transferi amacıyla kullanılamayan ve sadece nakit çekimi ya da mal ve hizmet alımında kullanım amaçlı ön ödemeli kartların satışında Yönetmeliğin 6 ncı maddesi kapsamında kimlik tespiti yapmayabilirler. | 2.2.9. Ön Ödemeli Kartlara İlişkin İşlemler Üzerindeki numara bazında hesap takibi yapılan, isimsiz, önceden ödeme ya da yükleme yapılması suretiyle kullanılabilir hale gelen ve yüklenen bakiye kadar kullanıma izin verilen ön ödemeli kartlarla ilgili işlemlerde yükümlüler; – Tek kullanımlık olup tekrar yükleme yapılması mümkün olmayanlarda yüklü para tutarı iki bin yedi yüz elli TL’yi, – Yeniden yükleme yapılabilen ve toplam yükleme limiti bir ay içinde iki bin yedi yüz elli TL’yi ve her halükarda bakiyesi iki bin yedi yüz elli TL’yi aşmayan , fon transferi amacıyla kullanılamayan ve sadece kart hamilinin fiziken işyerinde bulunduğu ve kartın fiziken kullanıldığı veya 6/6/2017 tarihli ve 30088 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Elektronik Ticarette Güven Damgası Hakkında Tebliğ kapsamında güven damgası alan hizmet sağlayıcı ve aracı hizmet sağlayıcılar nezdinde yapılacak mal ve hizmet alımı ile fatura ödemelerinde kullanım amaçlı ön ödemeli kartların satışında Yönetmeliğin 6 ncı maddesi kapsamında kimlik tespiti yapmayabilirler. |
- Elektronik Para ve Ödeme Kuruluşlarına İlişkin İşlemler maddesinde kimlik tespiti yapılmadan yapılabilecek işlemler kısıtlanmış olup müşteri edinim süreçlerinde kimlik tespit süreçleri sıkılaştırılmıştır. İlgili maddenin birinci paragrafı değiştirilmiş ikinci ve üçüncü paragrafı yürürlükten kaldırılmıştır.
Eski Hali | Değişiklik Yapılmış Hali (Bu hükmün yürürlük tarihi: 25.01.2025) |
2.2.11.) Elektronik Para ve Ödeme Kuruluşlarına İlişkin İşlemler Yükümlüler, 20/6/2013 tarihli ve 6493 sayılı Ödeme ve Menkul Kıymet Mutabakat Sistemleri, Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para Kuruluşları Hakkında Kanunun; a) 20 nci maddesi kapsamında elektronik paranın teminine yönelik işlemlerde, – Aynı yıl içinde nakit çekim tutarı bin[7] TL’yi, – Yeniden yükleme imkanı bulunmaması halinde, elektronik olarak saklanan fon tutarı iki bin yedi yüz elli TL’yi, – Yeniden yükleme yapılabilen ve toplam yükleme tutarı bir ay içinde iki bin yedi yüz elli TL’yi ve her halükarda bakiyesi iki bin yedi yüz elli TL’yi, b) 12 nci maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi kapsamında elektronik haberleşme hizmetleri aracılığıyla sunulan ödeme hizmetine (mobil ödeme hizmeti) ilişkin işlemlerde ise, -Bir seferlik işlem tutarı bin TL’yi, – Aylık işlem tutarı iki bin yedi yüz elli ’yi, Aşmayan, fon transferi amacıyla kullanılamayan ve sadece nakit çekimi ya da mal ve hizmet alımında kullanım amaçlı elektronik para ihracında ve ödeme hizmetlerinde kimlik tespiti yapmayabilirler. Belirtilen tutarların üzerinde elektronik para ihracını müşteri ile yüz yüze olmaksızın münhasıran elektronik ortamda elektronik bir hesap üyeliği vasıtasıyla gerçekleştiren yükümlülerce; – Gerçek kişi müşterinin elektronik ortamda alınan başvurusunda, kimliğe ilişkin bilgilerin (Adı, soyadı, doğum tarihi, uyruğu, Türk vatandaşları için T.C. kimlik numarası, yabancı uyruklular için yabancı kimlik numarası) İçişleri Bakanlığı Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü kimlik paylaşım sistemi veri tabanı kullanılarak sorgulanması yoluyla teyit edilmesi, – Ticaret siciline kayıtlı tüzel kişi müşterinin elektronik ortamda alınan başvurusunda, tüzel kişiyi temsile yetkili kişinin kimliğe ilişkin bilgilerinin gerçek kişilerdeki usule göre teyit edilmesi, tüzel kişiye ilişkin bilgilerin ise (tüzel kişinin unvanı, ticaret sicil numarası, vergi kimlik numarası, faaliyet konusu, açık adresi) Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği, Gelir İdaresi Başkanlığı veya bu bilgilere ilişkin merkezi kayıt tutan diğer kurumların veri tabanları üzerinden tescil belgeleri ve kayıtların sorgulanması suretiyle teyit edilmesi, – Tüm tahsilat ve ödemelerin, kimlik bilgileri teyit edilerek üyeliği kabul edilmiş kişinin kimlik bilgileri ile uyumlu bir banka hesabı veya kredi kartı hesabı vasıtasıyla yapılması, koşuluyla müşterinin kimlik bilgilerinin Yönetmeliğin 6 ve 7 nci maddesindeki usul çerçevesinde teyidi ile imza örneği alınması zorunlu değildir. 6493 sayılı Kanunun 12 nci maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentleri kapsamında, ödeme kuruluşu tarafından temin edilen terminal aracılığıyla gerçekleştirilen ödeme hizmetinde (sanal terminal hizmeti), ödeme kuruluşunun müşterileri bakımından ikinci paragrafta yer alan tedbirler tutar gözetilmeksizin uygulanabilir. Bu maddedeki işlemlerle ilgili olarak Yönetmeliğin 17 nci maddesindeki yükümlülükler ile 17/A maddesindeki teyide ilişkin yükümlülükler uygulanmayabilir. Ayrıca birinci paragraf kapsamındaki işlemlerle ilgili olarak Yönetmeliğin 19 uncu maddesi uyarınca müşterinin durumunun sürekli iş ilişkisi kapsamında izlenmesi ve müşteri hakkındaki bilgi, belge ve kayıtların güncellenmesi sıklığı azaltılabilir. | 2.2.11. Elektronik Para ve Ödeme Kuruluşlarına İlişkin İşlemler “Yükümlüler, 20/6/2013 tarihli ve 6493 sayılı Ödeme ve Menkul Kıymet Mutabakat Sistemleri, Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para Kuruluşları Hakkında Kanunun; a) 20 nci maddesi kapsamında elektronik paranın teminine yönelik işlemlerde, – Yeniden yükleme imkanı bulunmaması halinde, elektronik olarak saklanan fon tutarı iki bin yedi yüz elli TL’yi, – Yeniden yükleme yapılabilen ve toplam yükleme tutarı bir ay içinde iki bin yedi yüz elli TL’yi ve her halûkarda bakiyesi iki bin yedi yüz elli TL’yi,aşmayan, fon transferi amacıyla kullanılamayan ve sadece araç hamilinin fiziken işyerinde bulunduğu ve anonim aracın fiziken kullanıldığı veya Elektronik Ticarette Güven Damgası Hakkında Tebliğ kapsamında güven damgası alan hizmet sağlayıcı ve aracı hizmet sağlayıcılar nezdinde yapılacak mal ve hizmet alımı ile fatura ödemelerinde kullanım amaçlı elektronik para ihracında ve ödeme hizmetlerinde kimlik tespiti yapmayabilirler. b) 12 nci maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi kapsamında elektronik haberleşme hizmetleri aracılığıyla sunulan ödeme hizmetine (mobil ödeme hizmeti) ilişkin işlemlerde, – Bir seferlik işlem tutarı bin TL’yi, – Aylık işlem tutarı iki bin yedi yüz elli TL’yi,aşmayan, fon transferi amacıyla kullanılamayan ve sadece mal ve hizmet alımı ile fatura ödemelerinde kullanım amaçlı elektronik para ihracında ve ödeme hizmetlerinde kimlik tespiti yapmayabilirler. Bu maddedeki işlemlerle ilgili olarak Yönetmeliğin 17 nci maddesindeki yükümlülükler ile 17/A maddesindeki teyide ilişkin yükümlülükler uygulanmayabilir. Ayrıca birinci paragraf kapsamındaki işlemlerle ilgili olarak Yönetmeliğin 19 uncu maddesi uyarınca müşterinin durumunun sürekli iş ilişkisi kapsamında izlenmesi ve müşteri hakkındaki bilgi, belge ve kayıtların güncellenmesi sıklığı azaltılabilir. |
- Tebliğe eklenen geçici maddeler uyarınca;sanal terminal hizmeti veren ödeme kuruluşlarının, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce Tebliğin 2.2.11 inci maddesi kapsamında edindikleri müşterilerinin kimlik tespitini, Tebliğin yürürlüğünden itibaren en geç üç ay içerisinde Tedbirler Yönetmeliğine ya da 19 Sıra No’lu Tebliğe(Uzaktan Kimlik Tespitine ilişkin) uygun hale getireceği, bu süreçte işlem talep etmeyen müşteriler için gerekli tedbirlerin alınacağı düzenlenmiştir.
Eski Hali | Değişiklik Yapılmış Hali |
GEÇİCİ MADDE 2 Elektronik para ihracı yetkisini haiz kuruluşlar, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce 2.2.11 inci madde hükümlerine uygun olarak ve mezkur maddenin birinci fıkrasında belirtilen tutarların üzerindeki elektronik para ihracını müşteri ile yüz yüze olmaksızın münhasıran elektronik ortamda elektronik bir hesap üyeliği vasıtasıyla gerçekleştirdiği müşterilerinin kimlik tespitini, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren en geç üç ay içerisinde Yönetmeliğin 6 ncı veya 7 nci maddeleri ile diğer ilgili maddelerine ya da Mali Suçları Araştırma Kurulu Genel Tebliği (Sıra No:19)’ne uygun hale getirir. Bu süre içerisinde, herhangi bir işlem talep etmeyen müşterilere kimlik tespitinin yapılması amacıyla ulaşılması için yükümlü tarafından gerekli tedbirler alınır. Bu süre içerisinde müşteri tarafından herhangi bir işlem talep edilmemesi ve müşteriye de ulaşılamaması halinde, uygun hale getirme işlemi, müşterinin ilk işlem talep tarihinde ve işlem gerçekleştirilmeden önce yapılır. Sanal terminal hizmeti veren yükümlüler, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce 2.2.11 inci madde hükümlerine uygun olarak edindikleri müşterilerinin kimlik tespitini, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren en geç üç ay içerisinde Yönetmeliğin 6 ncı veya 7 nci maddeleri ile diğer ilgili maddelerine ya da Mali Suçları Araştırma Kurulu Genel Tebliği (Sıra No:19)’ne uygun hale getirir. Bu süre içerisinde, herhangi bir işlem talep etmeyen müşterilere kimlik tespitinin yapılması amacıyla ulaşılması için yükümlü tarafından gerekli tedbirler alınır. Bu süre içerisinde müşteri tarafından herhangi bir işlem talep edilmemesi ve müşteriye de ulaşılamaması halinde, uygun hale getirme işlemi, müşterinin ilk işlem talep tarihinde ve işlem gerçekleştirilmeden önce yapılır. |
- Müşterilerden kimlik tespiti için basitleştirilmiş tedbirlerin uygulanabileceği durumlarda doğum yeri bilgisinin sadece “Türk uyruklu olmaması halinde alınacağı ve müşterilerden anne baba adı bilgisi artık alınmayacağı düzenlenmiştir.
Eski Hali | Değişiklik Yapılmış Hali |
2.2.5.Maaş Ödemesi Kapsamında Toplu Müşteri Kabulüne İlişkin İşlemler Bankaların, 5018 sayılı Kanuna göre genel yönetim kapsamındaki kamu idareleri ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları veya 100’den fazla personel istihdam eden kurum, kuruluş veya işletmelerin çalışanlarına maaş hesabı açılması amacıyla toplu müşteri kabulü yoluyla sürekli iş ilişkisi tesisinde, maaş ödemesi yapılacak gerçek kişilerin; – Adı, soyadı, – Doğum yeri ve tarihi, – Uyruğu, – Türk vatandaşları için anne ve baba adı ile T.C. kimlik numarası, – İşyeri veya ikametgah adresi, – Varsa telefon numarası, faks numarası, elektronik posta adresi bilgileri alınır. | Bankaların, 5018 sayılı Kanuna göre genel yönetim kapsamındaki kamu idareleri ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları veya 100’den fazla personel istihdam eden kurum, kuruluş veya işletmelerin çalışanlarına maaş hesabı açılması amacıyla toplu müşteri kabulü yoluyla sürekli iş ilişkisi tesisinde, maaş ödemesi yapılacak gerçek kişilerin;– Adı, soyadı, – Doğum tarihi, – Uyruğu, – Türk vatandaşları için T.C. kimlik numarası,Türk uyruklu olmayanlar için doğum yeri bilgisi – İşyeri veya ikametgah adresi, – Varsa telefon numarası, faks numarası, elektronik posta adresi bilgileri alınır. |
- Şans ve Bahis Oyunu Faaliyetlerini Münhasıran Elektronik Ortamda Gerçekleştiren Yükümlüler ve Elektronik Ticaret Aracı Hizmet Sağlayıcılar için de şartlar düzenlenmiştir.
- Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığı Elektronik Tebligat Sistemine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik
Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığı Elektronik Tebligat Sistemine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelikte yapılan değişiklikler şu şekildedir;
- İlgili yönetmeliğe elektronik tebligatın muhatabı maddesine “ödeme ve elektronik para kuruluşları,” ibaresinden sonra gelmek üzere “kripto varlık hizmet sağlayıcılar,” ibaresi eklenmiştir.
- Kripto varlık hizmet sağlayıcılar için başvuru süresi belirlenerek eklenmiştir.
- Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine Dair Tedbirler Hakkında Yönetmelik
Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine Dair Tedbirler Hakkında Yönetmelikte yapılan değişiklikler şu şekildedir;
- Kimlik doğrulama süreçleri için doğum yeri bilgisi ve anne, baba adı artık kullanılmayacaktır Sadece Türk uyruklu olmayanlar için doğum yeri bilgisi alınacaktır. Bu değişiklik ticaret sicilde kayıtlı tüzel kişiler,dernek ve vakıflarda, sendika ve konfederasyonlarda, siyasi partilerde ve tüzel kişiliği olmayan teşekküllerde kimlik tespitleri için de yapılmıştır.
Eski Hali | Değişiklik Yapılmış Hali |
Gerçek kişilerde kimlik tespiti MADDE 6 (1) Gerçek kişilerin kimlik tespitinde; ilgilinin adı, soyadı, doğum yeri ve tarihi,uyruğu, kimlik belgesinin türü ve numarası,adresi ve imza örneği, iş ve mesleğine ilişkin bilgiler, varsa telefon numarası, faks numarası, elektronik posta adresi ile Türk vatandaşları için bu bilgilere ilave olarak anne, baba adı ve T.C. kimlik numarası alınır. | Gerçek kişilerde kimlik tespiti MADDE 6 (1) Gerçek kişilerin kimlik tespitinde; ilgilinin adı, soyadı, doğum tarihi, uyruğu, kimlik belgesinin türü ve numarası, adresi ve imza örneği, iş ve mesleğine ilişkin bilgiler, varsa telefon numarası, faks numarası,elektronik posta adresi ile Türk vatandaşları için bu bilgilere ilave olarak T.C. kimlik numarası, Türk uyruklu olmayanlar için doğum yeri bilgisi alınır. |
- Üçüncü tarafa güvenilebilmesi için sayılan şartlara kimlik tespitine ilişkin belgelerin onaylı örneklerinin (güvenilen kuruluş tarafından uzaktan kimlik tespiti yoluyla sürekli iş ilişkisi tesis edilmesi halinde, alınan dijital ortamdaki görüntülerinin), talep edildiğinde üçüncü taraftan derhal temin edileceğinden ve Üçüncü tarafça, bilgileri paylaşılan müşterinin kimlik tespitinin basitleştirilmiş tedbirler kapsamında yapılmadığından emin olunması şartıyla mümkün olacağı eklenmiştir.
Eski Hali | Değişiklik Yapılmış Hali |
Üçüncü tarafa güven MADDE 21 … (2) Üçüncü tarafa güvenilebilmesi; a) Üçüncü tarafın, kimlik tespiti, kayıtların saklanması ve müşterinin tanınması kuralının gereklerini sağlayacak diğer tedbirleri aldığından, yurt dışında yerleşik olması durumunda ise ayrıca aklama ve terörün finansmanıyla mücadele alanındaki uluslararası standartlara uygun düzenleme ve denetlemelere tabi olduğundan, b) Kimlik tespitine ilişkin belgelerin onaylı örneklerinin, talep edildiğinde üçüncü taraftan derhal temin edileceğinden, emin olunması şartıyla mümkündür. | Üçüncü tarafa güven MADDE 21 … (2) Üçüncü tarafa güvenilebilmesi; a) Üçüncü tarafın, kimlik tespiti, kayıtların saklanması ve müşterinin tanınması kuralının gereklerini sağlayacak diğer tedbirleri aldığından, yurt dışında yerleşik olması durumunda ise ayrıca aklama ve terörün finansmanıyla mücadele alanındaki uluslararası standartlara uygun düzenleme ve denetlemelere tabi olduğundan, b) Kimlik tespitine ilişkin belgelerin onaylı örneklerinin (güvenilen kuruluş tarafından uzaktan kimlik tespiti yoluyla sürekli iş ilişkisi tesis edilmesi halinde, alman dijital ortamdaki görüntülerinin), talep edildiğinde üçüncü taraftan derhal temin edileceğinden, c) Üçüncü tarafça, bilgileri paylaşılan müşterinin kimlik tespitinin basitleştirilmiş tedbirler kapsamında yapılmadığından, emin olunması şartıyla mümkündür. |
- Yönetmelik m.17’ye risk temelli yaklaşıma ilişkin ekleme yapılmıştır.
Eski Hali | Değişiklik Yapılmış Hali |
Başkası hesabına hareket edenlerde kimlik tespiti MADDE 17 (1) Yükümlüler bir başkası hesabına hareket edilip edilmediğini tespit etmek için gerekli tedbirleri alır. Bu kapsamda kendi adına ve fakat başkası hesabına hareket eden kimselere sorumluluklarını hatırlatmak amacıyla yükümlüler, gerekli duyuruları hizmet verdikleri tüm işyerlerine müşterilerin rahatça görebileceği şekilde asarlar. Finansal kuruluşlar ayrıca sürekli iş ilişkisi tesisinde başkası hesabına hareket edilip edilmediğine ilişkin müşterinin yazılı beyanını alır. Bu beyan müşteri sözleşmesinde belirtilebilir veya uygun formlar kullanılarak alınabilir. | Başkası hesabına hareket edenlerde kimlik tespiti MADDE 17 (1) Yükümlüler bir başkası hesabına hareket edilip edilmediğini tespit etmek için gerekli tedbirleri alır. Bu kapsamda kendi adına ve fakat başkası hesabına hareket eden kimselere sorumluluklarını hatırlatmak amacıyla yükümlüler, gerekli duyuruları hizmet verdikleri tüm işyerlerine müşterilerin rahatça görebileceği şekilde asarlar. Başkanlık, duyuruların taşıması gereken asgari nitelikler ile risk temelli yaklaşım çerçevesinde uygulama kapsamı dışında tutulacak yükümlüleri belirlemeye yetkilidir. Finansal kuruluşlar ayrıca sürekli iş ilişkisi tesisinde başkası hesabına hareket edilip edilmediğine ilişkin müşterinin yazılı beyanını alır. Bu beyan müşteri sözleşmesinde belirtilebilir veya uygun formlar kullanılarak alınabilir. |
- Suç gelirlerinin aklanmasının ve terörün finansmanının önlenmesi amacıyla serbest avukatlarda ve elektronik ticaret hizmet sağlayıcılar ile orta,büyük ve çok büyük ölçekli elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcılar da ilgili Kanun kapsamında yükümlü olarak düzenlenmiştir.
Eski Hali | Değişiklik Yapılmış Hali |
Yükümlü MADDE 4 …… r) Spor kulüpleri. s) Noterler. t) Bir işverene bağlı olmaksızın çalışan serbest muhasebeci, serbest muhasebeci mali müşavir ve yeminli mali müşavirler. u) Finansal piyasalarda denetim yapmakla yetkili bağımsız denetim kuruluşları. ü) Kripto varlık hizmet sağlayıcılar. v) Tasarruf finansman şirketleri. | Yükümlü MADDE 4 ş) 19/3/1969 tarihli ve 1136 sayılı Avukatlık Kanununun 35 inci maddesinin birinci ve üçüncü fıkrası ile alternatif uyuşmazlık çözüm yolları kapsamında yürütülen mesleki faaliyetler sırasında edinilen bilgiler hariç olmak, savunma hakkı ile hukuki dinlenilme hakkı bakımından diğer kanun hükümlerine aykırı olmamak ve yalnızca avukatların yapabileceği işlerle ilgili olarak 1136 sayılı Kanunun 36 ncı maddesi hükümleri saklı kalmak kaydıyla, taşınmaz alım satımı, sınırlı ayni hak kurulması ve kaldırılması, şirket, vakıf ve dernek kurulması, birleştirilmesi ile bunların idaresi, devredilmesi ve tasfiyesi işlerine ilişkin finansal işlemlerin gerçekleştirilmesi, banka, menkul kıymet ve her türlü hesaplar ile bu hesaplarda yer alan varlıkların idaresi işleriyle sınırlı olmak üzere serbest avukatlar. ………….. y) Elektronik ticaret hizmet sağlayıcılar ile gerçekleştirilen işlemlerle sınırlı olarak orta, büyük veya çok büyük ölçekli elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcılar. (Bu hükmün yürürlük tarihi: 25.02.2025) |
- Kripto varlık hizmet sağlayıcılar da finansal kuruluş olarak sayılmıştır.
- Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine Dair Tedbirler Hakkında Yönetmelik m. 24’e 24/A hükmü olarak kripto varlık transferlerine ilişkin madde eklenmiştir. Bu hüküm 25.02.2024 tarihinde yürürlüğe girecektir.
- Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine İlişkin Yükümlülüklere Uyum Programı Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik
Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine İlişkin Yükümlülüklere Uyum Programı Hakkında Yönetmelikte (“Yönetmelik”) yapılan değişiklikler şu şekildedir;
- Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para Kuruluşlarının ödeme aracının kabulü hizmeti kapsamında temin edilen terminal aracılığıyla gerçekleştirilen ödeme hizmetinde (terminal hizmeti), müşteriyle (üye işyeri) iş ilişkisi tesisi ve kimlik tespiti gerektiren diğer işlemlerde asgari olarak;
- müşteri hakkında ilave bilgi edinmek ve müşteri ile gerçek faydalanıcının kimlik bilgilerini daha sık güncelleme
- sürekli iş ilişkisi tesisinde ilk finansal hareketin, müşterinin tanınmasına ilişkin esasların uygulandığı bir başka finansal kuruluştan yapılmasını zorunlu tutma tedbirlerinin alınması zorunlu tutulmuştur.
- Söz konusu terminallerin iş ilişkisinin amacına uygun olarak kullanıldığı veya ilgili mevzuatında izin verilen haller dışında başka kişilere kullandırılmadığı düzenli olarak kontrol etmesi gerektiği ve bu kapsamda herhangi bir aykırılığın tespiti halinde iş ilişkisine son verilmesi de dahil olmak üzere gerekli tedbirler alması gerektiği düzenleme altına alınmıştır.
Eski Hali | Değişiklik Yapılmış Hali (Bu hükmün yürürlük tarihi: 25.02.2025) |
Yüksek derecede riskli gruplara yönelik ilave tedbirler MADDE 13 (1) Yükümlüler, risk derecelendirmesi neticesinde yüksek riskli olarak belirledikleri gruplara yönelik olarak üstlenilecek riskin azaltılmasını teminen, tespit edilen riskle orantılı olarak aşağıda belirtilen tedbirlerin bir veya birden fazlasını ya da tamamını uygular; a) Müşteri hakkında ilave bilgi edinmek ve müşteri ile gerçek faydalanıcının kimlik bilgilerini daha sık güncellemek, b) İş ilişkisinin mahiyeti hakkında ilave bilgi edinmek, c) İşleme konu malvarlığının ve müşteriye ait fonların kaynağı hakkında mümkün olduğu ölçüde bilgi edinmek, ç) İşlemin amacı hakkında bilgi edinmek, d) İş ilişkisine girilmesini, mevcut iş ilişkisinin sürdürülmesini ya da işlemin gerçekleştirilmesini üst seviyedeki görevlinin onayına bağlamak, e) Uygulanan kontrollerin sayı ve sıklığını artırmak ve ilave kontrol gerektiren işlem türlerini belirlemek suretiyle iş ilişkisini sıkı gözetim altında tutmak, f) Sürekli iş ilişkisi tesisinde ilk finansal hareketin, müşterinin tanınmasına ilişkin esasların uygulandığı bir başka finansal kuruluştan yapılmasını zorunlu tutmak. | Yüksek derecede riskli gruplara yönelik ilave tedbirler MADDE 13 (1) Yükümlüler, risk derecelendirmesi neticesinde yüksek riskli olarak belirledikleri gruplara yönelik olarak üstlenilecek riskin azaltılmasını teminen, tespit edilen riskle orantılı olarak aşağıda belirtilen tedbirlerin bir veya birden fazlasını ya da tamamını uygular; a) Müşteri hakkında ilave bilgi edinmek ve müşteri ile gerçek faydalanıcının kimlik bilgilerini daha sık güncellemek, b) İş ilişkisinin mahiyeti hakkında ilave bilgi edinmek, c) İşleme konu malvarlığının ve müşteriye ait fonların kaynağı hakkında mümkün olduğu ölçüde bilgi edinmek, ç) İşlemin amacı hakkında bilgi edinmek, d) İş ilişkisine girilmesini, mevcut iş ilişkisinin sürdürülmesini ya da işlemin gerçekleştirilmesini üst seviyedeki görevlinin onayına bağlamak, e) Uygulanan kontrollerin sayı ve sıklığını artırmak ve ilave kontrol gerektiren işlem türlerini belirlemek suretiyle iş ilişkisini sıkı gözetim altında tutmak, f) Sürekli iş ilişkisi tesisinde ilk finansal hareketin, müşterinin tanınmasına ilişkin esasların uygulandığı bir başka finansal kuruluştan yapılmasını zorunlu tutmak. (2) Finansal kuruluşların kripto varlık hizmet sağlayıcılarla iş ilişkisi tesisinde, kripto varlık hizmet sağlayıcılarının ise müşterileriyle iş ilişkisi tesisi ve kimlik tespiti gerektiren diğer işlemlerinde asgari olarak birinci fıkranın (c), (ç) ve (e) bentlerinde yer alan tedbirler uygulanır, ayrıca tutar ve işlem sayısı sınırı belirlemeye yönelik uygun tedbirler alınır. Finansal kuruluşlar tarafından kripto varlık hizmet sağlayıcılarla iş ilişkisi tesisi üst seviyedeki görevlinin onayına bağlanır. (3) 20/6/2013 tarihli ve 6493 sayılı Ödeme ve Menkul Kıymet Mutabakat Sistemleri, Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para Kuruluşları Hakkında Kanunun 12 nci maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentleri ile (c) bendinde yer alan ödeme aracının kabulü hizmeti kapsamında temin edilen terminal aracılığıyla gerçekleştirilen ödeme hizmetinde (terminal hizmeti), müşteriyle (üye işyeri) iş ilişkisi tesisi ve kimlik tespiti gerektiren diğer işlemlerde asgari olarak birinci fıkranın (a) ila (f) bentlerinde yer alan tedbirler uygulanır. Birinci fıkranın (f) bendinde yer alan tedbir bankalar tarafından uygulanmayabilir. Söz konusu terminallerin iş ilişkisinin amacına uygun olarak kullanıldığı veya ilgili mevzuatında izin verilen haller dışında başka kişilere kullandırılmadığı düzenli olarak kontrol edilir; bu kapsamda herhangi bir aykırılığın tespiti halinde iş ilişkisine son verilmesi de dahil olmak üzere gerekli tedbirler alınır. |
- Kurum Politikasına risk temelli yaklaşıma ilişkin ekleme yapılmıştır. Kurum politikası uyarınca yönetmelik uyum görevlisi atanmasına ilişkin prosedürler ve uyum görevlilerin yetkilendirilmesine ilişkin düzenlemeler yapılmıştır.
- Aklama Suçu İncelemesi Hakkında Yönetmelik
Aklama Suçu İncelemesi Hakkında Yönetmelikte yapılan değişiklikler şu şekildedir;
- İlgili yönetmeliğin dayandığı Cumhurbaşkanlığı kararnamesi eklenmiştir.
- Denetim elemanı tanımlanmış ve görevlerine ilişkin eklemeler yapılmıştır.
- İnceleme raporunun savcılığa iletilmesi hususlarında değişiklik yapılmıştır.
KAYNAKÇA
- 25 Aralık 2024 Tarihli ve 32763 Sayılı Resmî Gazete
- Suç Gelirlerinin Aklanmasının Ve Terörün Finansmanının Önlenmesine Dair Tedbirler Hakkında Yönetmelik
- Aklama Suçu İncelemesi Hakkında Yönetmelik
- Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığı Elektronik Tebligat Sistemine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik
- Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine İlişkin Yükümlülüklere Uyum Programı Hakkında Yönetmelik
- Mali Suçları Araştırma Kurulu Genel Tebliği (Sıra No: 5)
- Mali Suçları Araştırma Kurulu Genel Tebliği (Sıra No: 19)